Στο Δήμο Ελαφονήσου σήμερα εκτός από το χωριό Ελαφόνησος αναγνωρισμένοι αυτοτελείς οικισμοί είναι το Κάτω Νησί και το Καπάρι (απογρ.1991), η Πούντα και η Λεύκη (απογρ.2001). Οι οικισμοί είναι αραιοκατοικημένοι και χαρακτηρίζονται για το φυσικό τους κάλος, ενώ οι τρεις από αυτούς το Κάτω Νησί, η Πούντα και η Λεύκη διακρίνονται για τις ομώνυμες παραλίες.
Οι υπηρεσίες και οι υποδομές του τόπου συγκεκρώνονται στο κέντρο της Ελαφονήσου σε απόσταση από 2 έως 6 χιλιόμετρα από τους οικισμούς. Όλοι οικισμοί εξυπηρετούνται από την υπηρεσία καθαριότητας του Δήμου με την ίδια συχνότητα.
Στον οικισμό Ελαφόνησος (χωριό) βρίσκονται το λιμάνι της Ελαφονήσου, το Δημαρχείο και οι υπηρεσίες του, τα σχολεία, το Περιφερειακό Ιατρείο, η παιδική χαρά και ο Ιερός Ναός του Αγίου Σπυρίδωνα. Παράλληλα αποτελεί και το εμπορικό κέντρο-αγορά (καταστήματα, εστιατόρια και καφέ, γραφεία, φαρμακείο, φούρνοι, ζαχαροπλαστείο κ.α.) της περιοχής. Το λιμάνι (παραλία), στον οικισμό της Ελαφονήσου έχει το ρόλο της κεντρικής πλατείας και αποτελεί σημείο συνεστιάσεων και εκδηλώσεων τοπικού χαρακτήρα. Εδώ πραγματοποιούνται εθνικές εορτές και παρελάσεις. Ο προαύλιος χώρος του Αγίου Σπυρίδωνα φιλοξενεί το μνημείο πεσόντων και αποτελεί το σημείο συνεστίασης και εορτασμού εθνικών και θρησκευτικών εορτών. Το γεφύρι που οδηγεί στον «Άγιο» είναι χαρακτηριστικό σύμβολο της Ελαφονήσου. Στο χωριό έχει αναπτυχθεί έντονα η τουριστική επιχειρηματικότητα με δυνατότητες πλέον παροχής ολοκληρωμένων υπηρεσιών στους επισκέπτες.
Οι περιοχές της Ελαφονήσου έχουν η κάθε μία τη δική της ιστορία και τα δικά της χαρακτηριστικά τα οποία διακρίνει κανείς και στην ιδιοσυγκρασία των κατοίκων. Ο οικισμός Κάτω Νησί φιλοξενεί μόνιμες και εξοχικές κατοικίες και τουριστικές επιχειρήσεις. Το Κάτω Νησί είναι ένας ιδιαίτερος τουριστικός προορισμός. Διαθέτει μείγμα χαρακτηριστικών όπως την αμμώδη παραλία της Παναγιάς της Κατωνησιώτισσας σε συνδυασμό με το άγριο λακωνικό τοπίο και παράλληλα τη μανιάτικη κουλτούρα σε συνδυασμό με τη νησιωτική φιλοξενία. Το Κάτω Νησί αποτελεί επιλογή έμπειρων επισκεπτών και προσελκύει στοχευμένο κοινό. Το Καπάρι φιλοξενεί επίσης μόνιμες και εξοχικές κατοικίες και τουριστικές επιχειρήσεις. Η περιοχή συνδυάζει την ησυχία της απομακρυσμένης περιοχής και την όμορφη θέα, με τη δυνατότητα άμεσης πρόσβασης στον οικισμό και στο λιμάνι. Στη Λεύκη -σημείο ανυπέρβλητης φυσικής ομορφιά και σπανιότητας- βρίσκονται οι διεθνώς αναγνωρισμένες παραλίες του Σίμου Φράγκο και Σαρακίνικο. Η περιοχή φιλοξενεί κυρίως τουριστικές επιχειρήσεις που συγκεντρώνουν το πιο μαζικό κοινό της Ελαφονήσου. Η Πούντα αποτελεί την πύλη εισόδου για την Ελαφόνησο. Η Πούντα διαθέτει παραλία με κοινά χαρακτηριστικά με αυτά των παραλιών της νήσου Ελαφόνησος. Από εδώ μπορεί κανείς να κολυμπήσει στα καταγάλανα νερά, πολύ κοντά στη βυθισμένη πολιτεία, το Παυλοπέτρι Ελαφονήσου.