Κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής γίνεται ο Χριστουγεννιάτικος στολισμός στο λιμάνι του νησιού και στα δημόσια κτίρια. Χαρακτηριστικά της διακόσμησης είναι ο στολισμός του δένδρου των Χριστουγέννων, η απεικόνιση της Φάτνης της Γεννήσεως, το Αλεξανδριανό και βέβαια το χριστουγεννιάτικο καράβι (ελληνική συνήθεια που έχει σχέση με την ενασχόληση των Ελλήνων με τη θάλασσα, αλλά και εκκλησιαστική αναφορά-η Εκκλησία συχνά συμβολίζεται με πλοίο). Οι μαγαζάτορες στο λιμάνι ενισχύουν το στολισμό με ιδιαίτερους διάκοσμους και φωτισμούς στις προσόψεις των καταστημάτων τους. Η εικόνα του μικρού νησιού από την απέναντι ακτή είναι πραγματικά μοναδική.
Πολιτιστικές εκδηλώσεις με θέμα τη γέννηση του Κυρίου όπως θεατρικές παρατάσεις, απαγγελία ποιημάτων, έκθεση καλλιτεχνημάτων των μαθητών, αλλά και ενέργειες φιλανθρωπικού χαρακτήρα, πραγματοποιούνται στα σχολεία το νησιού. Τα παιδιά διατηρούν το έθιμο και ψάλλουν τα κάλαντα από σπίτι σε σπίτι τις παραμονές των Χριστουγέννων, του Αγ. Βασιλείου και των Φώτων. Τα έθιμα ενισχύονται από τις νοικοκυρές που την περίοδο των Χριστουγέννων φτιάχνουν γλυκά βασισμένα στις τοπικές συνταγές, όπως κουραμπιέδες, μελομακάρονα, δίπλες, χριστόψωμο και τη βασιλόπιτα με το «φλουρί», που σύμφωνα με την παράδοση, θα φέρει καλή τύχη σ΄ αυτόν που θα το βρει.
Τη μεγάλη ημέρα των Χριστουγένων και της Πρωτοχρονιάς τελείται η Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό του Αγ. Σπυρίδωνα.
Τα Θεοφάνια, η μεγάλη γιορτή της ανάμνησης της Βάπτισης του Ιησού Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό από τον Άγιο Ιωάννη τον Βαπτιστή στις 6 Ιανουαρίου, είναι η τρίτη και τελευταία γιορτή του Δωδεκαημέρου και πραγματοποιείται με ιδιαίτερη λαμπρότητα στην Ελαφόνησο. Παραμονή των Θεοφανίων ο ιερέας του νησιού, μετά τον πρώτο Αγιασμό επισκέπτεται τα σπίτια και τα μαγαζιά και τα ευλογεί. Μέγας Αγιασμός γίνεται ανήμερα των Θεοφανίων σε ειδική εξέδρα στολισμένη επί της οποίας φέρεται «μέγα σκεύος γεμάτου ύδατος». Ο κόσμος πίνει από το αγιασμένο νερό και προμηθεύεται τον Αγιασμό της χρόνιας. Ακολουθεί η Θεία Λειτουργία και η Κατάδυση του Τιμίου Σταυρού (που κατά τη λαϊκή πίστη δίνει στο νερό καθαρτικές και εξυγιαντικές ικανότητες) στο λιμάνι του νησιού και η ανέλκυση του Σταυρού από νέα παιδιά, τους βουτηχτάδες.